Παραδοσιακοί χοροί Εύβοιας
-
Εύβοια
Στο όμορφο νησί της Εύβοιας ο κορυφαίος χορός είναι ο καβοντορίτικος ή καλλιανιώτικος που χαρακτηρίζεται από ένα ιδιαίτερο χορευτικό και μουσικό στυλ. Άλλοι χοροί του νησιού είναι ο συρτός και ο µηλωνιάτικος, παραλλαγή του συρτού χορού. Στην περιοχή χορεύεται ακόµα ο λεγόµενος όρθιος μπάλος (διαφοροποιείται από τον κυκλαδίτικο µπάλο) από ένα ή δύο ζευγάρια.
Βόρειο Εύβοια
Στη Β. Εύβοια συναντάµε περισσότερο τους λεγόµενους στεριανούς χορούς όπως τσάµικα, καγκέλια, πατινάδες και συρτούς. Από τους πιο διαδεδοµένους χορούς ήταν ο Χειµαριώτικος, οργανική αργή µελωδία που παιζόταν και µε φύλλο από κοτσύκι ή άλλο δέντρο. Ακολουθούσε ο Συρτός, ο Τσάµικος και κάποιες φορές χορευόταν και το ηπειρώτικο Στα Τρία. Όσον αφορά το Συρτό, όταν παρατηρήθηκε (µε βάση τις καταγραφές) ότι οι µεγάλης ηλικίας άνθρωποι δεν κάνουν δύο διαδοχικά σταυρώµατα αλλά πάτηµα και άρση, ειπώθηκε ότι τα σταυρώµατα "τα κάναν οι δασκάλοι". Η τέχνη του Συρτού χορού όµως είναι τα τσακίσµατα, τα καθίσµατα και οι στροφές δεξιές και αριστερές. Όσον αφορά τον Τσάµικο, χορεύεται κυρίως ελεύθερα, µε τσακίσµατα και χαµηλά χτυπήµατα, και όταν ο χορός προχωρά θα µπορούσαµε να τον µετρήσουµε µε οχτώ βήµατα.
Μια ξεχωριστή κατηγορία χορών της Βόρειας Εύβοιας είναι κι οι χοροί που έφεραν οι πρόσφυγες µετά την ανταλλαγή των πληθυσµών το 1924. Προκόπι, νέα Σινασσός, Αρτάκη, Λάµψακος, Μακρυµµάλι και άλλες περιοχές δέχτηκαν τους Έλληνες της Mικράς Ασίας και της Καππαδοκίας. Έτσι, συρτός, καρσιλαµάς, και ίσσος είναι χοροί που έκαναν το ταξίδι της προσφυγιάς, µαζί τους.
Νότιο Εύβοια
Στην περιοχή της Κύµης συναντάμε χορούς όπως γρήγορο χασάπικο, συρτό, σπυρί πιπέρι και πατινάδες, εξαιτίας των επιρροών από τη Μ.Ασία. Κι αυτό είναι αυτονόητο αν σκεφτεί κανείς ότι η Κύµη ήταν εµπορικό κέντρο.
Ο χορός και το τραγούδι των Αρβανιτών στη νότια Εύβοια
Ντούου, ντούου, ντούσκου, ντού ντούσκου ντούσκου* και πουρνάρι ντούσκου ντούσκου και πουρνάρι Καλλιανιώτικο ποδάρι! (παροιμιώδες τετράστιχο – *ντούσκου είναι το άνθος του πουρναριού στ΄αρβανίτικα)
Από τα χωριά της Οχης ξεπηδούσαν αυτοδίδαχτοι οργανοπαίχτες για να ικανοποιήσουν το ξέδωμα των συγχωριανών τους από τις σκληρές συνθήκες ζωής και απομόνωσης. Η εγκατάσταση των Αρβανιτών στη νότια Εύβοια (βορεινή πλευρά της Όχης ως το Αλιβέρι και το Αυλωνάρι) έγινε το 1402-1425 με προτροπή των Βενετσιάνων που είχαν σκοπό να τους χρησιμοποιήσουν στις πολεμικές τους επιχειρήσεις.Οι Αρβανίτες αφομοιώθηκαν πλήρως με τους ντόπιους, παίρνοντας αλλά και δίνοντας στοιχεία του πολιτισμού τους. Ένα από τα αρβανίτικα πολιτισμικά στοιχεία που επικράτησαν στην περιοχή είναι η αρβανίτικη γλώσσα. Στις μέρες μας μιλιέται από τους γεροντότερους και σιγά σιγά χάνεται. Με την εγκατάλειψη της υπαίθρου, χάνονται παμπάλαια τραγούδια και χοροί που δημιουργήθηκαν από τους αγρότες, τους βοσκούς και γενικότερα τους κατοίκους των χωριών της Όχης.
Το αρβανίτικο τραγούδι της νότιας Καρυστίας, απλό και αυθόρμητο, βασίζεται στον αυτοσχεδιασμό. Αναφέρεται σε θέματα παρμένα από την οικογενειακή και κοινωνική ζωή. Πάνω στο γλέντι ή στο χορό, το τραγούδι ήταν έμπνευση της στιγμής που ξεπηδούσε από ανθρώπους που δεν ήξεραν, ούτε να γράφουν, ούτε να διαβάζουν. Μεταφέρθηκε από γενιά σε γενιά με την προφορική παράδοση. Τα αρβανίτικα τραγούδια είναι φτιαγμένα για να χορεύονται. Τα τρία βασικά όργανα της καβοντορίτικης κομπανίας είναι η λύρα, η τσαμπούνα και το νταούλι.
Το λαούτο και το βιολί ήρθαν στη νότια Καρυστία μετά το 1900, ενώ το κλαρίνο χρησιμοποιείται σπάνια. Υπάρχουν και τα «ψευτοόργανα», τα φύλλα δέντρων συνήθως κισσού, λεμονιάς, κουμαριάς, που βγάζουν φωνή τσαμπούνας και κλαρίνου. Ο μυλωνιάτικος χορός, ο καρυστινός μπάλλος, ο σταυρωτός καβοντορίτικος (ή καλλιανιώτικος) χορεύονται χωρίς σταματημό σε συνδυασμό με οινοποσία. Ο καβοντορίτικος χορός, ή σταυρωτός Καρυστίας είναι ένας από τους πιο γνωστούς χορούς της ελληνικής νησιωτικής παράδοσης.
Πηγές:
https://www.edipsosfolkdance.gr/cv.php
Στο youtube μπορειτε να βρείτε ενα σωρό βιντεακια με τους χορούς μας!
Υπάρχουν τόσοι πολλοί! Δείτε και τις φορεσιές μας!
Καλημέρα εκφραστικοί!
Να και ενδιαφέροντα λαογραφικά στοιχεία. Κική μου ευχαριστούμε. Ο χορός πάντα ήταν ένα μεγάλο κομμάτι της λαϊκής μας παράδοσης.
ΑπάντησηΔιαγραφή